Słownika gwar polskich
  • podobnoż
    25.02.2011
    25.02.2011
    W rejonie, z którego pochodzę (północno-wschodnia Polska), używa się często słowa podobnoż zamiast podobno. Czy jet to poprawne? Bardzo dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Krzysztof Bukowski
  • Rajdolić się czy grajdolić się?
    4.03.2013
    4.03.2013
    Jaka może być etymologia wyrazu rajdolić się (= wiercić się)? Dziś jest on używany bardzo rzadko, zazwyczaj przez starsze osoby.
  • Raz na jakiś czas i jego regionalne i gwarowe odpowiedniki

    22.07.2021
    22.07.2021

    Szanowni Państwo! Czy wyrażenie raz za czasu jest poprawne? W centrum Polski niespotykane, natomiast na południu już tak. Błąd językowy, czy regionalizm?

  • regionalne dla
    3.12.2008
    3.12.2008
    Witam,
    pochodzę z Suwałk, gdzie bardzo często mówi się słowo dla. Wyrażenie na przykład „Daj to Maćkowi” zastępowane jest przez „Daj to dla Maćka”. Chciałbym zapytać, czy można uznać to za regionalizm. Mieszkańcy owych okolic są poniekąd po takich zwyczajach językowych rozpoznawani.
    Uprzejmie dziękuję za odpowiedź.
  • Regionalne stulać ‘pleść bzdury, głupstwa; opowiadać niestworzone historie, zmyślać’

    31.07.2021
    31.07.2021

    Dzień dobry, chciałbym zapytać o etymologię używanego w Rzeszowie i okolicach czasownika  stulać o znaczeniu: opowiadać głupoty, bzdury.

  • Ręcznik do naczyń
    12.09.2018
    12.09.2018
    Szanowni Państwo,
    czy ręcznik do naczyń jest regionalizmem, a ścierka do naczyń formą ogólnopolską, czy też oba określenia są równorzędne? 

    Pozdrawiam i z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
  • Spójnik
    11.06.2019
    11.06.2019
    Szanowni Państwo,
    jaką funkcję pełni słowo we fragmencie wiersza Adama Mickiewicza Pieśń żołnierza?

    Wstaję, aż ja w pruskiej ziemi!
    Jak tam lepiej leżeć w błocie.
    W chłodzie. w głodzie i na słocie,
    Ale w Polszcze między swemi!

    Czy mamy tu do czynienia z przypadkiem użycia partykuły opisanym w SJPD jako „spójnik zestawiający zdania współrzędne z uwydatnieniem niezwykłości treści jednego z nich, nagłej zmiany sytuacji itp.”?
  • Ubrać się jak filistyn

    22.05.2016
    22.05.2016

    Szanowni Państwo,

    interesuje mnie etymologia powiedzenia ubrać się jak Filistyn, tzn. ubrać się zbyt lekko, wyletnić się. Wydawałoby się, że wywodzi się ze Starego Testamentu, ale nie udało mi się odszukać odpowiedniego fragmentu. A może się mylę i źródło leży gdzie indziej?


    Z wyrazami szacunku

    Piotr Michałowski

  • wątpiawnętrzności
    24.09.2018
    24.09.2018
    Szanowni Państwo,
    proszę o etymologię rzeczownika wątpia (‘wnętrzności’).

    Pozdrawiam
    Stratos Vasdekis
  • zagramaniczna kożelanka
    16.09.2013
    16.09.2013
    Czy istnieje jakiś uczony wyraz (coś jak paronim czy afektonim) określający wyrazy typu zagramaniczny, stety, kożelanka – czyli takie, które nie mają wstępu do słowników, ale używane są dość powszechnie, przy czym niemal wyłącznie z przymrużeniem oka?
    Czy wymieniony wśród przykładów wyraz zagramaniczny rzeczywiście jest tylko takim żartem językowym, czy wpierw był „wyrazem na serio” (np. w jakiejś gwarze)?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego